Romatizmal hastalıklar kategorisinde yer alsa da metabolik bir rahatsızlık olan Gut hastalığı, tarihte kralların veya zenginlerin hastalığı olarak bilinir. Bunun başlıca sebebi ise iyi beslenmenin bu rahatsızlıkta oldukça önemli olmasıdır. İyi beslenmesi olmayan, aşırı alkol, tütün tüketen bireylerin bu rahatsızlığa yakalanma ihtimali oldukça yüksektir.
Belirtileri romatizma ile hemen hemen aynı olan Gut hastalığında beslenmeye oldukça dikkat etmek gerekmektedir. Bir çeşit eklem iltihabı olan bu rahatsızlık kızarıklık, ağrı veya şişlik olarak gözükür. Özellikle erkeklerde daha sık görülen rahatsızlık, kadınlarda ise menopozdan sonra görülür.
Gut hastalığı vücudumuzdan atılması gereken ürik asitin birikmesi ve atılamaması sonucu oluşan bir metabolik hastalıktır. Çok fazla protein alındığında vücudumuzda ürik asit birikebilir. Sağlıklı bir metabolizma ürik asitleri vücuttan atar, ancak vücudun bunları atamaması ve kanda ürik asitin artmasıyla gut hastalığı oluşur. Sorun sadece gereğinden fazla protein alımıyla ilgili olmayabilir, o nedenle metabolizmadaki aksaklığın dikkatli bir şekilde incelenmesi ve uygun tetkiklerin yapılması gerekir.
Sağlıklı bir yaşam tarzı, spor yapmak, stresten, akşam yemeğinde ağır şeyler yemekten uzak durmak gut hastalığı olan bir insanın yaşam kalitesini yükseltir ve uzun vadede hastalığın seyrini etkiler ve ilerlemesini engeller. Bunun yanında hastalığın en temel nedeni olan protein alımının azaltılması ve özellikle kırmızı etin sınırlanması şarttır. Fazla kilolardan kurtulmak ve ideal kilonuzu korumak sizi başka bir çok hastalıktan koruduğu gibi gut hastalığından da korur.
Peki Gut hastaları için özel bir diyet formülü var mı? Neleri tüketip, nelerden uzak durmaları lazım? Gut hastaları için bunları inceledik, işte 10 sağlıklı besin kaynağı:
1. Tahıllı yiyecekler, sınırlı olanlar dışındaki bütün sebzeler, hemen hemen bütün meyveler, beyaz ekmek ve pirinç tüketilebilir. Ancak bunları tüketirken de dikkatli olunmalı ve fazla yemekten kaçınılmalıdır. Kiraz, çilek, yaban mersini gibi meyveler, kabak, salatalık gibi bol su içeren sebzeler kandaki ürik asit dengesinin sağlanmasına yardımcı olur.
2. Gut hastalığı olan kişi zeytinyağı ya da fındık yağı tüketmelidir. Kereviz yemenin de gut hastalığı belirtilerini azalttığı gözlemlenmiştir. Bütün bunların yanında aslında önemli olan iyi gelen yiyeceklerin fazla miktarda alınması değil, dikkatli ve düzenli tüketilmesidir. Gut hastalığı sizin metabolizmanızı daha fazla etkilemeden sağlıklı beslenmeye, öğünlere bir düzen getirmeye ve atıştırmalardan uzak durmaya çalışmalısınız.
3. Yediklerinizin yanında su tüketimine önem vermeli ve su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
4. Protein vücudumuzun temel yapı taşı olmasına rağmen her şeyde olduğu gibi onun da aşırı tüketilmesi vücudumuza zarar verebilir. Gut hastaları kırmızı et tüketimini azaltmalıdır. Bir günde iki avuç içi büyüklüğünden fazla et tüketmemeli ve ayrıca çok yağlı etlerden uzak durmalıdır. Sucuk, pastırma, salam, sosis, ördek, kaz, deniz ürünleri ve küçük balıklar da gut hastalarına önerilmez. Günlük önerilen miktarı geçmemek koşuluyla az yağlı kuzu eti, dana eti, hindi, tavuk ya da balık eti yenebilir. Et yendiğinde de yanında süt ya da yoğurt gibi besinler alınması gerekir. Çünkü bunlar ürik asidin dengelenmesine yardımcı olur.
5. Gut hastaları bakliyat tüketimine de özen göstermeli, özellikle mercimek, kuru fasulye, nohut gibi yiyecekleri bir öğünde altı yedi kaşık dışında almamalıdır. Bunun yanında ıspanak ve karnabahar gibi sebzeleri sekiz yemek kaşığından fazla, bezelye, mantar ve kuşkonmazı ise iki yemek kaşığından fazla tüketmemelidir. Diğer sebzeler için herhangi bir sınırlama yoktur.
6. Mayalı yiyecekler ve kuru yemiş de gut hastaları için tehlikelidir. Nane, tuz, maydanoz, sirke ve istenildiği kadar meyve yenebilir. Özel bir durumu olmadığı sürece, gut hastalığı olan bir kişi esmer gıdalardan kaçınmalıdır. Sadece zayıflaması gerekli olan gut hastaları için diyetisyen önerdiğinde esmer ekmek ve diğer esmer gıdalar tüketilebilir.
7. Karbonatlı yiyecekler, et türevleri ve tam yağlı yiyecekler de gut hastalığı için kesinlikle önerilmeyen yiyecekler arasındadır. Gut hastaları tam yağlı yoğurt, süt ve karbonatlı yiyecekleri yememelidir.
8. Eğer gut hastasıysanız kesinlikle kızarmış yumurta yememeli, bunun yerine haşlanmış yumurta tercih etmelisiniz. Diğer birçok hastalıkta olduğu gibi gut hastalığı sırasında da margarin, katı yağlar ve iç yağlar gibi sağlıksız yağları hayatınızdan çıkarmalısınız. Hem böbreklerinizi hem de genel olarak metabolizmanızı korumak için bu diyeti sürekli hale getirmeye çalışmalısınız.
9. Gut hastaları kesinlikle alkolden uzak durmalıdır.
10. İlaç kullanımına özen göstermeli ve aspirin almamalıdır, tam aksi Bitkisel ürünler kullanmalı, sık aralıklarla ve az yemek yemelidir. Hafif yürüyüşleri ve sporları günlük yaşantısından eksik etmemelidir.