Kalbimiz, atriumlar (kulakçıklar) aracılığıyla kendisine gelen kanı, kasılarak büyük damarlara atar. Bu damarlar sol ventrikül (karıncık) için aort, sağ ventrikül için de akciğer atardamarıdır (pulmoner atardamar). Bu kasılma dönemine sistol…
Kalbimiz, atriumlar (kulakçıklar) aracılığıyla kendisine gelen kanı, kasılarak büyük damarlara atar. Bu damarlar sol ventrikül (karıncık) için aort, sağ ventrikül için de akciğer atardamarıdır (pulmoner atardamar). Bu kasılma dönemine sistol diyoruz.
Atriumlardan ventriküllere gelen kan geçişi tamamlanınca, ventrikül kasılmaya başlar. Kasılmanın birincil safhasında önce ventriküllerin hacmi değişmeksizin içindeki basınç artar. Bu basınç, kulakçıkların içindeki basıncı geçtiği lahza, atriumlarla ventriküller arasındaki kapaklar (kalbin sol tarafı için mitral, sağ tarafı için triküspit kapak) kapanır ve 1. kalp sesi (S1) oluşur. Sonra basınç artmaya devam eder ve aort ve pulmoner kapaklar açılır ve kan aort ve pulmoner artere atılır.
Normalde sistol esnasında ventriküllerin içindeki kanın %55-70’i atılır yani tamamı atılmaz. Bu atılma oranına, ventriküllerin ejeksiyon fraksiyonu (EF) diyoruz. EF, bizler için oldukça önemlidir. Bu oran öbür laboratuar yöntemleri ile hesaplanarak (yankı, talyum, ventrikülografi vb) kalbin performansı hakkında veri sahibi olunur.
Diyastol:
Sistol ile kanın atımı sona erdikten sonra ventriküllerde gevşeme başlar: Bu döneme ise diyastol diyoruz. Diyastolün en başında ventriküllerin hacmi demin değişmeksizin içindeki basınç gevşeme başladığından dolayı düşmeye başlar. Ventriküllerin içindeki basınç aort ve pulmoner arterin basıncının altına indiği an, aort ve pulmoner kapaklar kapanır ve böylece 2. kalp sesi (S2) oluşur. sonradan basınç düşmeye devam eder, mitral ve triküspit kapaklar açılarak içlerindeki kan ventriküllere boşalır ve döngü bu şekilde devam eder gider.
Burada bir kalp döngüsü baştan başa olanları görüyoruz: mavi renkli alanlar kalbin sağ, kırmızı renkli olanlar ise sol tarafıdır.
A: Diyastol safhası: Atrium ve ventriküller arası kapaklar açık (sol tarafta mitral, sağ tarafta triküspid), atriumlar içindeki kan ventriküllere dolar. (Bir önceki döngüde aort ve pulmoner artere atılan kan tekrar ventriküllere geri gelmesin diye aort ve pulmoner kapaklar kapalıdır.)
B: Diyastolün son safhasında atriumlar kasılarak içinde hala kalmış az miktarda kanı da ventriküllere boşaltır.
C: Ventriküller kasılarak içlerindeki kanı büyük damarlara (solda aort, sağda pulmoner arter) gönderirler (sistol). sırası gelmişken kan geriye doğru, yani atriumlara kaçmasın diye mitral ve triküspid kapaklar kapanır. sırası gelmişken içindeki kanı ventriküllere atmış olan atriumlara büyük toplardamarlardan (vena kava superior ve vena kava inferior) kan kazanç.